tańce tradycyjne    /    tańce niestylizowane    /    tańce w trójkach

trojak

tańce niestylizowanemapa
Należy do grupy tańców popularnych w wielu regionach Polski, wykonywanych zawsze przez trójkę tancerzy. W wariancie tańczonym na Śląsku ten taniec-zabawa ma zawsze dwie wyraźne części: powolną i szybką. W pierwszej części dowolna liczba trójek tańczy po linii koła lub w szeregach naprzeciwko siebie, z charakterystycznym unoszeniem przez tancerzy nóg do góry. W drugiej części tancerze obracają się, raz z jedną, raz z drugą osobą, lub przewijają się pod podniesionymi rękoma.
> Więcej

Trojok śląski występuje pod wieloma nazwami (ogrodnik, zagrodnik, Zasiali górale, owsiok) na całym Śląsku, od Opola po Beskidy. Tańczą go trzy osoby (jeden tancerz, dwie tancerki), stąd też nazwa. Liczba trójek może być dowolna. Trojok składa się z dwóch części, z których każda ma odrębne tempo (wolne i szybkie) oraz metrum (3/4 i 2/4). W każdej trójce tancerz stoi w środku, trzymając tancerki za ręce lub pod łokcie. W pierwszej części taniec jest wykonywany ze śpiewem, powoli i dostojnie, do słów znanej pieśni Zasiali górale owies. Trójki kroczą do przodu charakterystycznym krokiem z dostawianiem nóg oraz unoszeniem po skosie, niezbyt wysoko, raz prawej, raz lewej nogi. Druga część tańca jest tańczona w kilku wariantach. W jednym z nich chłopak wiruje z dziewczyną stojącą po prawej jego stronie. Chwytają się pod łokcie i wykonują pełne obroty w miejscu. W tym samym czasie druga partnerka obiega parę dookoła, ale w przeciwnym kierunku do wirowania pary. Po wykonaniu jednego pełnego obrotu tancerz zmienia partnerkę i wykonuje z nią obroty w przeciwnym kierunku. Mimo szybkiego tempa, zmiany partnerek i obroty odbywają się płynnie. Figurami tańczonymi w trojaku są także „bramki” (przejście tancerza pod połączonymi rękami tancerek), obieganie tancerek przez tancerza, wirowanie pojedyncze lub równoczesne tancerek po bokach tancerza. Kolejność tych figur była różna w różnych regionach Śląska, ale zawsze po części szybkiej tancerze wracali do spokojnej części pierwszej.

Drozd, Jerzy. Wiązanka tańców śląskich. Wisła-Cieszyn: Towarzystwo Teatrów i Muzyki Ludowej, 1947.
Drozd, Jerzy. Dożynki cieszyńskie. Zbiór tańców śląskich. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1964.
Marcinkowa, Janina; Sobczyńska, Krystyna. Folklor Górnego Śląska. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1973.
Musioł, Augustyn; Sachse, Feliks. Tańce z powiatu rybnickiego. Katowice: Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1937.